Taal: meer dan woorden
Misschien ben je net terug van een vakantie in het buitenland. Met een beetje geluk spraken ze op de plek van bestemming Engels of een andere taal die je beheerst. Zo niet, dan maakte je gebruik van het nodige handen en voetenwerk om een excursie te boeken, een ticket te kopen of een tafel te reserveren in het restaurant. Want uiteindelijk kunnen we op heel veel manieren communiceren met elkaar.
Vormen van taal
We kennen veel soorten taal. Zo spreken we van de taal van de liefde, gebarentaal, lichaamstaal, gesproken en geschreven taal. Via al deze vormen van taal zijn we in staat om met elkaar te communiceren. Vaak staat een vorm niet op zichzelf. Wanneer we in gesprek zijn met een collega gebruiken we woorden om ons uit te drukken, maar spelen lichaamstaal en de context van de boodschap ook een belangrijke rol in de communicatie. Als je iets heel enthousiast verteld, komt dat heel anders op iemand over dan wanneer je onderuitgezakt op je bureaustoel zit. Een gesprek aangaan met een collega in de kantine is anders dan dat je een gesprek voert met je directeur: de context kan invloed hebben op de manier van communiceren.
Interactie
Taal is het middel voor interactie. Een wisselwerking of reactie kan niet plaatsvinden zonder taal, ongeacht welke vorm. Of het nu handen en voetenwerk is dat wordt gebruikt, een Whatsapp bericht dat wordt verstuurd of een gesprek dat wordt gevoerd. De zender zal een reactie verwachten van de ontvanger. Dit kan een bericht terug zijn, een gevoel dat ontstaat bij de ander bij het lezen of horen van het bericht of de ontvanger kan overgaan tot actie. Een verkeerslicht dat een rood signaal uitstraalt zal verwachten dat de ontvanger zal stoppen voor het licht.
Invloed van taal op anderen
De manier waarop taal wordt ingezet heeft invloed op anderen. Word jij blij als je manager alsmaar uitstraalt dat hij of zij het druk heeft en geen tijd voor je heeft? Wat als je na een rotdag thuiskomt en je met je partner erover spreekt, maar hij of zij is lijkt er niet echt bij te zijn? Hoe voelt dat? Je zult je nietig voelen, waardeloos en niet begrepen. Maar het omgekeerde kan ook. Hoe voelt het als je onverwacht een kaartje ontvangen van een vriendin, gewoon zomaar? Of wanneer je thuiskomt en je partner heeft een mooie bos bloemen voor je gekocht, gewoon om je even op te beuren? Of je manager nodigt je uit voor een kop koffie, gewoon om eens even bij te praten? Je krijgt een positief gevoel, het gevoel dat je ertoe doet.
Invloed van taal op jezelf
De zender heeft dus invloed op de ontvanger door de manier waarop taal wordt ingezet. Maar dat taal ook de zender zelf kan beïnvloeden bewees Amy Cuddy in haar onderzoek. In haar Ted Talk geeft zij aan dat er een relatie bestaat tussen de manier waarop je je laat zien en de hoeveelheid van testosteron en cortisol in je hersenen. Als je je goed uitstrekt en groter maakt voel je je zekerder van je zaak. Terwijl je je juist onzekerder wordt op het moment dat je je kleiner maakt.
De universele taal
Lichaamstaal lijkt misschien universeel, maar toch is dat niet altijd het geval. In het ene land is het opsteken van een duim een goed teken, maar dat hoeft niet zo te zijn in een ander land. In het ene land wordt het kijken in de ogen van de ander gewaardeerd tijdens de communicatie, terwijl in andere landen juist het neerkijken laat zien dat je respect hebt voor de ander. Woorden, symbolen en lichaamstaal zijn dus verschillend te interpreteren. Toch hebben we wereldwijd éénzelfde gave. Er is één taal waar we allemaal, waar ook ter wereld, extreem goed beheersen: de taal van de afbeeldingen. In zijn Ted Talk geeft Christoph Nieman aan dat het gebruik van afbeeldingen waar ook ter wereld hetzelfde wordt gelezen. De afbeelding zelf hoeft ons niet alles te vertellen. We vullen de missende elementen zelf in op basis van onze interactie met de afbeelding en de vragen die we onszelf stellen. Zo ontstaat de dialoog.
Interactie en communicatie zonder woorden
Hoe vaak kreeg je een Whatsapp bericht of een e-mail welke totaal anders overkwam dan de zender had bedoeld? Hoe vaak heb jij bewezen dat je een taal niet hoeft te beheersen om met iemand te communiceren? Kortom: wat is de waarde van geschreven en gesproken taal als onze universele taal die van de afbeeldingen is? Moeten we dan voortaan zonder woorden gaan communiceren en overgaan op beeld? Nee, dat niet. Frida Steurs schreef in haar boek ‘Taal is business’ over de economische waarde van het geschreven en gesproken woord. Met het gesproken en geschreven woord kunnen we bijvoorbeeld zeer complexe processen beschrijven en overbrengen. Ook kennis ontwikkelen en verspreiden gaat niet zonder taal.
Maar in plaats van alleen het geschreven en gesproken woord te gebruiken stel ik voor om meer naar de andere vormen van taal te kijken en deze toe te passen in onze interacties. Wil je meer weten over interactie? Meld je dan nu aan voor het Velites Online Leadership Program.
