Dopamine – het gelukshormoon dat ons motiveert en verbindt
Wat hebben dopamine, leiderschap en spel(end) leren met elkaar te maken? Sociale vaardigheden zijn van enorm belang in leiderschap. Een analyse van de top-leiders van onze wereld laat zien dat 92% van hen enorm hoog scoort op empathie. Tijdens de Global Leadership Summit 2022 sprak Vanessa Van Edwards over haar onderzoek naar de verschilende niveaus van verbinding. En zij presenteerde daarbij drie niveaus van verbinding.
De drie niveaus van verbinding
Het eerste niveau betreft de algemeenheden van iemand. Dan kun je denken aan iemands beroep, woonplaats en of iemand getrouwd is. Het zijn de antwoorden op de vragen van een sociaal script dat we afwerken wanneer we iemand ontmoeten. De ‘hoe gaat het met je, ja goed’-conversaties. Er zit weinig diepgang in. Het is dan ook dit niveau dat geen echte connectie voortbrengt.
Anders wordt het bij het tweede niveau. Dit niveau gaat over persoonlijke interesses en belangen. Wat motiveert iemand, wat zijn zijn of haar normen en waarden? Wanneer je op dit niveau acteert dan breek je met het sociale script en werk je aan een echte relatie.
Het derde niveau is het zelfnarratief. Dit is het verhaal over onszelf wat we tegen onszelf zeggen. Je kunt hier denken aan de ‘hero, healer en victim’. Wanneer je weet hoe iemand zichzelf ziet, dan kun je voorspellen hoe iemand zal reageren en zich zal gedragen in bepaalde situaties.
Dopamine in niveau twee
Terug naar het tweede niveau. Op dit niveau doorbreken we dus het sociale script en werken we aan de fundatie voor een goede connectie. Om uit het sociale script te komen noemt Van Edwards een aantal vragen die dopamine aanmaken. Door deze vragen te stellen raken we gemotiveert en creeëren we een herinnering. De meeste succesvolle leiders weten bij welke momenten iemand dopamine aanmaakt. Zij zullen die momenten oproepen en gebruiken om zo de ander opnieuw van een dopamineshot te voorzien.
Wat is dopamine?
Maar even een stapje terug. Want wat is dopamine nu eigenlijk? Dopamine is één van de happy chemicals. Het maakt dat we ons gelukkig voelen en houdt verband met het beloningssysteem van onze hersenen. Facebook of LinkedIn probeert ons een portie dopamine te bezorgen door bijvoorbeeld een notificatie van likes te geven. Duimpjes, hartjes, allerlei vormen van support worden gebruikt. Ze zijn er om je aan te moedigen en dienen als bevestiging dat je iets goed doet. Maar ook drugs werken dopamine-verhogend.
Dopamine-bevorderende communicatie
Als je iemand wilt motiveren dan kun je dus gebruik maken van dopamine. En daar heb je geen drugs voor nodig. Van Edwards geeft namelijk een aantal vragen die we kunnen gebruiken om iemand dopamine aan te laten maken. Hier zijn ze:
- Wat was jouw hoogtepunt van de dag?
- Aan welk project werk je momenteel waar je enorm veel passie voor hebt?
- Wat voor spannends staat je de komende tijd te wachten waar je enorm naar uitkijkt?
Onderzoek wijst uit dat deze vragen positieve emoties triggeren. Je geeft iemand als het ware een dopamine-boost. En wanneer je op een later tijdstip diegene vraagt naar een update over dat project, dat aankomende event of dat hoogtepunt, dan re-activeer je die dopamine. Dit resulteert in blije mensen, werkt motiverend en versterkt jullie onderlinge band enorm.
Dopamine en spel
In onze spelontwerpen maken ook wij gebruik van dopamine. Het draagt bij aan de motivatie om iets te leren en iets te doen. Het is de dopamine die onder andere zorgt voor ervaringsgericht leren. Maar, we zijn hier wel voorzichtig mee. Je krijgt niet gelijk een aanmoediging of duimpje. Je wint niet zomaar, je moet er iets voor doen.
Hoe meer je je best hebt moeten doen, hoe meer je overwinning, of het behalen van je doel, waard is. En dit komt heel precies. Juich je te hard voor een matige prestatie, dan zal die iemand niets doen en hem eerder wantrouwend maken. Het was immers niet zo moeilijk om dat te behalen, je deed gewoon wat werd gevraagd. De euforie en dopamineshot blijven uit. En juich je niet, dan voelt de speler alsof hij of zij is bedrogen en kan dat uitmonden in boosheid. Waarom wordt niet gezien dat hij of zij zo zijn best heeft gedaan?
3 Tips
Wil je iemand motiveren en een goede relatie opbouwen dan staan je dus een aantal dingen te doen:
Ga op een ‘hoe gaat het-dieet’.
Stel dopamine-bevorderende vragen.
En juich op het juiste moment!
Laat je ons weten hoe het is gegaan?