Het recht om vergeten te worden

Veel bedrijven bezig om de laatste dingen op orde te krijgen voor de De Algemene Verordening Gegevensbescherming (in het Engels de General Data Protection Regulation, ofwel GDPR). De GDPR maakt het voor EU-ingezetenen makkelijker om te begrijpen hoe bedrijven omgaan met persoonlijke data. Eén van de artikelen richt zich op het recht om vergeten te worden. Maar is het mogelijk om vergeten te worden? Willen we vergeten worden? En: hoe voelt het om vergeten te worden?

Om de eerste vraag te beantwoorden: ja het is mogelijk om vergeten te worden. Stel je voor dat je met een groep vrienden uitgaat en plotseling kijk je om je heen en zie je al je vrienden niet meer. Stel je voor dat je met je klasgenoten in de trein zit en jullie moeten eruit. Maar je bent niet op tijd en de conducteur sluit de deuren. Je blijft achter. Of stel je voor dat op de sportschool iedereen is uitgenodigd voor een feestje, maar dat ze jou vergeten zijn een uitnodiging te sturen. En stel je voor dat iedereen op de afdeling tijdens de lunch naar buiten gaat om een rondje te lopen, maar ze vergeten je mee te vragen? Of wat als je een afspraak met iemand hebt en diegene komt niet opdagen?

Hoe voelt dat, het gevoel van vergeten worden? Vanuit mijn eigen ervaring kan ik zeggen: het voelt eenzaam, alsof je niemand bent, niet belangrijk. Je wilt schreeuwen van binnen: ‘wacht op mij!’ of ‘laat alsjeblieft niemand merken hoe teleurgesteld ik ben’. Maar ook tegenovergesteld, wanneer je iemand vergeet, voelt het niet prettig. En ook hier weet ik weer uit eigen ervaring dat je je schaamt en dat dat gevoel alleen maar erger wordt naarmate de relatie met degene die je vergeet hechter is. Dus voor alle partijen, degene die wordt vergeten en degene die vergeet, komen er geen prettige gevoelens naar boven in deze situatie.

Maar als vergeten worden zoveel negatieve emoties veroorzaakt, waarom vergeten we dan? Het kan zijn omdat we er niet volledig onze aandacht bij hebben, dat we worden afgeleid als we bepaalde taken uitvoeren. Of het kan zijn omdat we niets geven om de ander.

Avishai Margalit, een Israelische Professor Emeritus in filosofie schreef het boek The Ethics of Memory dat gaat over de verplichting om mensen te herinneren. Hij geeft aan dat als je bent betrokken in hechte relaties met vrienden, familie, de gemeenschap of je partner er wel daadwerkelijk zoiets bestaat als een verplichting tot het herinneren van de persoon.

Terug naar de GDPR. Het is geweldig dat ik kan worden vergeten door bedrijven die mij allerlei advertenties via de e-mail sturen. Maar in het echte leven zal het moeilijk voor me zijn als mensen mij vergeten of ik hen. Ik voel me misschien bevrijd door even vergeten te zijn, maar uiteindelijk ben ik een mens, een van nature sociaal dier.

Dus we moeten gewoon accepteren dat dingen als vergeten of vergeten worden gebeuren. Denk in die situatie dat het niet met opzet was en ben bewust dat het pijn bij alle partijen veroorzaakt. Dat maakt het leven een stuk lichter. Heb jij weleens meegemaakt dat je bent vergeten of dat je zelf iemand verget? Hoe voelde dat? Hoe reageerde je?